“Türküler, türkülerimiz ana sütü gibi candan ana sütü gibi temiz.” diyor Bedri Rahmi Eyüboğlu. Türkü, Türkiyenin sözlü geleneğinde bir ezgi ile söylenen halk şiirlerinin her çeşidine verilen ad. XI. yüzyılın ünlü eseri Divanü Lügati’t Türk’te Kaşgarlı Mahmut türkü karşılığı olarak ’ır’, ’yır’ terimlerinin kullanıldığını belirtmektedir.
Türkü, Türk adının sonuna ilgi eki olan “Δ ekinin getirilmesiyle ortaya çıkmıştır. Türkle ilgili, Türk e özgü anlamında kullanılır. Onun için Âşık Veysel,
“Bayramlarda düğünlerde
Toplantıda yığınlarda
Sıkılınca dar günlerde
Türküz türkü çağırırız.” demiş ne güzel demiş.
Türküler, yüreğimizde sızı, başımızda sevda yeli, hasretimiz, kara sevdamız bazen tarlada deli papatya, bazen al yemenide bir motif, bazen nasırlı ellerle sazda dile gelendir.
Zevkler ve renkler tartışılmaz diye basmakalıp bir söz vardır. Kimi türkü sever, kimi şarkı sever, şarkı demişken o da Divan şiirine Türkler tarafından katılmış bir nazım şeklidir.
Besteyle okumak için yazılmıştır. Türk müziğindeçok sayıda makam vardır. Çargâh, Buselik,
Kürdî, Rast, Uşşak, Hicaz, , Hicaz, Bayati, Muhayyer, Hüseyni, Karcığar vb.
Dedik ya zevkler ve renkler tartışılmaz diye kimi insan da caz sever, pop sever, bazıları blues, bazıları country, hafif dinletiler, ya da hip hop, reggae dinler. Siz de bilirsiniz bunların dışında daha sayamadığım çok müzik türü var. Ve müzik evrenseldir.
Müzik evrenseldir ama her müzik türünün bir çıkış yeri, bir kimliği, bir kültürü anlatmışlığı vardır. Önce birilerine aittir sonra herkesin olur. Herkesin olur ama kime ait olduğu ile anılır. O yüzden adını silmek onu yok etmez.
Tanpınar, “Türküler hayatın sürekliliği içinde bir yığın değişmeye rağmen daimi kalan aslî yanımızı ifade ederler " der.
Türk dünyası ve kültürü için türküler önemlidir. Türk dünyasında ortak türküler çoktur. Çünkü onlar bir milletin mutluluğunu anlatır, sitemini anlatır, aşkını, nefretini anlatır, sonunda acılarını, kayıplarını anlatmak için ağıt olur gidenin ardından yakılır.
Her şeye rağmen türkülerimiz var olacak, avazımız olacak, bizi anlatacak, bize anlatacak. Yeter ki kulak verelim. Yeter ki dinlemeyi bilelim.
